اتوماسیون و هوشمندسازی
هوشمندسازی سیستم
هوشمندسازی سیستم به معنی استفاده از ابزار و ماشینآلات جهت مدیریت و انجام صحیح فرایندها، اجرای سریع امور، کاهش مصرف انرژی و آسایش و ارتقاء سطح زندگی از طریق برنامهنویسیهای اعمال شده به آنها میباشد. در حقیقت سیستم هوشمند شامل تجهیزاتی است که توانایی درک محیط پیرامون را دارند و قادرند وظایف و امور محول شده به خود را به صورت خودکار و بدون دخالت انسان انجام دهند.
هوشمندسازی سیستمهای صنعتی
هوشمندسازی سیستمهای صنعتی به معنی استفاده از سیستمهای کنترل (مثلاً کامپیوتر) به جای انسان به منظور هدایت و کنترل ماشین آلات صنعتی و پروسههای تولید است که هدف در آن، کاهش نیاز به دخالت انسان است. هوشمندسازی از لحاظ لغوی به معنای “کنترل و هدایت دستگاهی به طور خودکار” میباشد. هدف از هوشمندسازی و اتوماسیون و استفاده از روبات، افزایش کارآیی تجهیزات صنعتی و تولیدی است. هماهنگی و تناسب میان دستگاهها و روباتها و ایجاد شبکه در یک نظام تولید، نتیجهی استفاده از تکنولوژی هوشمندسازی و اتوماسیون است.
سیستم صنعتی هوشمند مسئولیتی بیش از کنترل فرآیند تولید را بر عهده دارد که توسط کارشناسان مربوطه تنظیم شده و عبارتاند از:
- تبادل اطلاعات بین قسمتهای مختلف تولید
- برقرار کردن استراتژیهای کنترلی در کارخانه
- ایجاد یک واسطه بین کاربر و مجموعهی تحت کنترل
فرآیند تولید متناسب با نوع محصولِ مورد نظر به سه بخش تولید، بستهبندی و توزیع تقسیم میشود که مهمترین بخش فرآیند ساخت همان تولید است. روباتهای جابه جا کننده و برش دهنده از سنجش کیفیت مواد اولیه، انجام عملیات ابتدائی ساخت روی آنها تا فرآوری محصول نهائی و آزمایشهای پایانی کنترل محصول، پای ثابت این بخش در اکثر خطوط تولید میباشند. اما از آنجا که تمام فرآوردهها و محصولات در پایان فرآیند تولید، نیاز به بستهبندی دارند و عواملی از قبیل سادگی حمل، مدت مصرف، مسائل بهداشتی و … در کیفیت محصول و توزیع فروش آن تأثیرگذار اند، نیازمند نظارت نیروی انسانی است. زمان قرار گرفتن محصولات در خودروهای باربری تا عرضه محصول در فروشگاهها بخش توزیع انجام میشود. در این مرحله نیز استفاده از روباتهای ویژه بارگیری و خطوط حمل و نقل هوشمند، یکی از مهمترین دستاوردهای هوشمندسازی در بخش توزیع است. سیستم هوشمند صنعتی حتی در سطوح مدیریتی تولید نیز نقش مهمی را ایفا میکند. این کار به وسیله واسطهای ماشین انسان (HMI) صورت میگیرد زیرا علاوه بر کنترل سیستم، جمعآوری، هماهنگ سازی اطلاعات و نمایش آن در سطوح مختلف مدیریتی راحتتر انجام میشود.
چرا به هوشمند سازی سیستم صنعتی نیازمندیم؟
کارخانجات تولیدی اکثرا در بخش های مختلف از نرم افزارها و سیستم های مختلف استفاده می کنند و جزیره ای بودن این اطلاعات و درخواست گزارشات مدیریت ارشد از سرپرستان و کارشناسان مختلف باعث میشود تا در بیشتر مواقع مدیریت ارشد در صفی از فرایندها برای دریافت گزارشات قبلی خود قرار میگیرد و همواره گزارشاتی که تهیه میگردد گذشته نگر بوده و برای تصمیم گیریهای منطقی، دیر و رخداد، اتفاق افتاده است. موارد ذکر شده و همچنین افزایش هزینه نیروی کار، بازدهی پایین و احتمال بروز خطاهای انسانی از دلایلی هستند که مدیران و کارفرمایان را برای بهکارگیری سیستمهای هوشمند متقاعد نموده است.
مزایای هوشمندسازی سیستم:
- کنترل و مدیریت موثر فرایندها و امور
- صرفهجویی در مصرف انرژی
- کاهش نیاز به نیروی انسانی برای انجام امور
- دقت بسیار بالا و حذف خطاهای انسانی
- افزایش ایمنی
معایب هوشمندسازی سیستم:
- نیاز به تخصص در استفاده از سیستم هوشمند
- عدم امکان ساخت و تعمیر بسیاری از اجزای سیستم